SEDEX – SMETA Standardı

Merkezi Birleşik Krallık’ın (İngiltere) Londra şehrinde bulunan SEDEX (Suppliers Ethical Data Exchange), tedarik zincirindeki üretim tesislerinin, sosyal uygunluk verilerinin paylaşılması için kurulmuş dünyanın en büyük iş birliği platformlarından biridir. SEDEX, üyelerinin çeşitli sosyal uygunluk verilerini, standart ve sertifikaları bir araya getirmelerine, bilinçli iş kararları vermelerine ve tedarik zincirlerinde sürekli gelişmeyi sürdürebilmelerine olanak tanır.

SMETA Version 6.0, etik denetim tekniğinde iyi uygulamaların bir derlemesi olan bir denetim prosedürü ve raporlama metodolojisidir. SMETA Version 6.0, bir davranış kuralları, yeni bir metodoloji veya bir sertifikasyon programı değildir.


SMETA metodolojisi, denetim standardı olarak Etik Ticaret Girişimi Temel Davranış Kurallarını (ETI – Ethical Trading Initiative Base Code) ve ilgili ülkedeki yerel yasaları kullanır. 


Dört modülden oluşur:
1.
İş Sağlığı ve Güvenliği
2. Çalışma Standartları
3. Çevre Enerji ve Atık Yönetimi (isteğe bağlı)
4. İş Ahlakı (isteğe bağlı)

SEDEX – SMETA ile ilgili detaylı bilgiye https://www.sedexglobal.com web adresinden erişebilirsiniz.

ETI Temel Davranış Kuralları (Ethical Trading Initiative Base Code) Standardı:
Merkezi Birleşik Krallık’ın (İngiltere) Londra şehrinde bulunan Etik Ticaret Girişimi (ETI – Ethical Trading Initiative), ağırlıklı olarak Birleşik Krallık (İngiltere) ticari markaları tarafından benimsenen ve desteklenen, dünya çapındaki işçi haklarına saygıyı destekleyen şirketler, sendikalar ve Sivil Toplum Kuruluşlarının ittifakı ile kurulmuş bir organizasyondur. ETI, işletmeleri küresel tedarik zincirindeki üretim tesislerinde, sosyal uygunluk ve bu alandaki iyileştirme faaliyetlerini yönlendirmek için, Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) Sözleşmeleri ve bildirimleri baz alarak, oluşturduğu Etik Ticaret Girişimi Temel Davranış Kuralları (ETI Ethical Trading Initiative Base Code) çerçevesine desteklemektedir.

Etik Ticaret Girişimi (ETI – Ethical Trading Initiative) hakkında detaylı bilgiye https://www.ethicaltrade.org web adresinden erişebilirsiniz. SMETA Version 6.0 Denetimi: SMETA Version 6.0 (Sedex Members’ Ethical Trading Audit) denetimi, ise SEDEX üyesi üreticilere, Etik Ticaret İnisiyatifi Temel Davranış Kuralları (ETI- Ethical Trading Initiative Base Code) çerçevesine uygunluk değerlendirmesi için yapılan denetimdir. Denetime tabi tutulan tesis, denetim içeriğinde bulunan aşağıda belirtilmiş 11 (on bir) farklı performans alanında incelenir:

1. A.    Milletler Rehber Prensiplerinin kapsadığı Uluslararası Hakların Sağlanması
1. B.    Yönetim Sistemi ve Kuralların Yapılandırılması
2. İstihdamın Çalışanın Özgür Seçimine Bırakılması
3. İş Sağlığı ve Güvenliği Koşullarının Sağlanması
4. Çocuk İş Gücü Kullanılmaması
5. Yaşam Ücretleri ve Hakların Adilce Ödenmesi
6. Çalışma Saatlerinin Yasalara ve İnsani Yaşam Koşullarına Uygunluğunun Sağlanması
7. Ayrımcılık Yapılmaması ve Önleyici Tedbirlerin Alınması
8. A.    İstihdamın Sürekliliğinin Sağlanması
8. B.    Alt Tedarik ve Evde Çalışanların Koşullarının Düzenlenmesi
9. Kötü veya İnsanlık Dışı Muameleye İzin Verilmemesi ve Önleyici Tedbirlerin Alınması
10. A.    Çalışma İzni Sağlanması.
10. B.    Çevre Yönetimi Yapılandırılması
11. Etik İş Davranışına Riayet Edilmesinin Sağlanması
Denetimin süresi, denetlenecek üretim tesisinin faaliyet sektörüne ve istihdam ettiği personel sayısına göre değişiklik gösterir.

Denetim 3 (üç) farklı şekilde yapılabilir.
a. Haberli Denetim:
Denetim genellikle denetlenecek tesis tarafından talep edilir ve denetimin tarihi Bağımsız Ticari Denetim Şirketi (Commercial Audit Company) veya yetkili denetçi tarafından belirlenerek denetlenecek tesise bildirilir.


b. Yarı Haberli Denetim: Denetim talebi, denetlenecek tesis tarafından veya ara tedarikçi tarafından veya raporu talep eden SEDEX Üyesi ticari marka olan müşteri tarafından Bağımsız Ticari Denetim Şirketine (Commercial Audit Company) veya yetkili denetçiye bildirilebilir. Denetim şirketi veya denetçi, denetlenecek tesise 20 (yirmi) iş gününü kapsayan bir tarih aralığı vererek bu 20 (yirmi) iş günü içinde herhangi bir gün denetimi planlar, tesisi ziyaret eder ve denetimi uygular. Denetçinin 20 (yirmi) günlük süre içinde hangi gün geleceği denetlenecek tesise bildirilmez.

c. Habersiz Denetim: Denetim talebi, Raporu talep eden SEDEX üyesi ticari marka tarafından denetim şirketine veya denetçiye bildirilir. Denetim Şirketi veya denetçi, denetimin yapılacağı tarihe kadar denetlenecek tesis ile hiçbir şekilde haberleşmeden denetimi planlar, tesise gider ve denetimi uygular.

SMETA Version 6.0 Denetimi Yapma Yetkisi:
SEDEX, denetçilerin yetkinliğini akredite etmez veya denetlemez. SMETA denetimleri, Uluslararası Akreditasyonu olan Ticari Denetim Şirketleri (Commercial Audit Company) tarafından, Markaların Denetçileri ve Bağımsız Denetçiler tarafından yapılabilir. SEDEX, Bütün denetçilerin verilerini ve denetim raporlarını kabul eder ve SEDEX, üyesinin çalışacağı denetçiyi seçmenin kendi hakkı ve sorumluluğu olduğunu beyan eder. Ancak genellikle SEDEX üyesi markalar SMETA (Sedex Members’ Ethical Trading Audit) Version 6.0 denetimlerini, Uluslararası Akreditasyonu olan Ticari Denetim Şirketleri’ne (Commercial Audit Company) yaptırırlar. SEDEX ADVANCE Web Tabanlı Uygulaması: Merkezi Birleşik Krallık’ın (İngiltere) Londra şehrinde bulunan SEDEX (Suppliers Ethical Data Exchange), her seviyede ticari işletmelerin Sosyal Uygunluk ile ilgili verilerini paylaştığı ve takip ettiği web tabanlı bir uygulamadır. SEDEX ADVANCE üyeleri, tedarik zincirlerindeki üreticilerin sosyal uygunluk verilerini SMETA denetim raporlarını, takip denetimi raporlarını, uygunsuzluklarını, uygunsuzluklara karşı Düzeltici Faaliyet Planlarını (Corrective Action Plan – CAP) ve düzeltici faaliyetin yerine getirildiğini gösteren kayıtlarını bu web tabanlı uygulama üzerinden takip ederler ve birbirleri ile paylaşırlar. SEDEX ADVANCE (https://sedexadvance.sedexonline.com/sso/index.html) adlı web tabanlı uygulama, yıllık üyelik ücreti ile hizmet veren bir uygulamadır. Her seviyeden tedarikçiler bu uygulamaya farklı üyelik kategorisi ile üye olurlar. Yıllık üyelik ücreti üyelik tipine göre farklılık gösterir.

A Tipi Üyeler : Perakende markalarıdır. AB Tipi Üyeler : Markalara hizmet veren mümessil şirketler, ürün tedarik eden tedarikçi şirketler ve tasarım ofisleridir.

B Tipi Üyeler : Üretici İhracatçı Şirketler, üreticiler ve alt üreticilerdir. Her bir üyelik kategorisinin ise SEDEX web tabanlı uygulamasında farklı rolleri ve uygulama yetkileri vardır.


SEDEX ADVANCE hakkında detaylı bilgiye https://www.sedexglobal.com/products-services/sedex-advance/ web adresinden erişebilirsiniz. Üyeler, sosyal uygunluk verilerini kendi üyelik kategorilerine göre birbirleri ile paylaşır, denetim raporlarını yükler, düzeltici faaliyetlerini planlar ve düzeltici faaliyet sonrası kanıt dokümanlarını SEDEX ADVANCE uygulamasına yükler ve bu web tabanlı uygulama üzerinde müşterileriyle paylaşırlar. Ticari Markalar ise, tedarik zincirlerinin sosyal uygunluk verilerini ve SMETA Denetim Raporlarını, uygunsuzluklarını takip eder, Düzeltici Faaliyet Planlarını (Corrective Action Plan – CAP) bu web tabanlı uygulama üzerinden onaylar, kabul eder veya reddederler.


  • Etiketler: